انتخابات پرشور و قوی؛ تضمین کننده مجلس قوی

رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از رای اولی‌ها و جمعی از خانواده‌های مکرّم شهدا، حضور پرشور و قوی ملت را در انتخابات، ‌تجلی قدرت ملّی، تضمین‌کننده امنیت ملّی و مایوس‌کننده دشمنانِ چشم‌دوخته به ایران خواندند و با برشمردن ویژگی‌های نامزد اصلح تاکید کردند انتخابات پرشور، زمینه‌ساز رفع مشکلات، پیشرفت ایران و از ارکان اداره صحیح کشور است.
رسانه KHAMENEI.IR به همین مناسبت در گفت‌وگو با دکتر غلامرضا خواجه سروی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی به بررسی موضوع انتخابات پرشور، مجلس قوی و جایگاه آن در حل مشکلات کشور پرداخته است.

رهبر انقلاب در بیانات اخیرشان با نفی و رد دیدگاهی که معتقد به شرکت قوی مردم در انتخابات نیست، تاکید کردند انتخابات باید پرشور باشد. مشارکت بالا چگونه به ظهور یک مجلس قوی می‌انجامد؟
فرضمان بر اساس اصل ۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی این است که اداره کشور بر مبنای آرای عمومی است و آرای عمومی هم از راه انتخابات توانست کشور را اداره کند. این فرض اساسی و سنگ بنا انتخابات و مشارکت است. در کشور سلایق و جریان‌های سیاسی و علائق فرهنگی و تنوعی از حضور سیاسی مردم در صحنه را داریم که فراگیر و سراسری است.

به هر میزان تنوع و حضور سراسری اقشار و آحاد مختلف جامعه به‌ طور پرشورتر در انتخابات دخیل شوند و مشارکت کنند، به همان میزان می‌توانند افراد کاردان، قوی‌تر و باتجربه را وارد مجلس شورای اسلامی کنند. وقتی نامزدهای مجلس از طیف کوچکی انتخاب می‌شوند یا دامنه حضور محدود باشد، توانمندی و قوت نسبت به قسمت‌های دیگر پایین‌تر و کمتر است و به همین خاطر به هر میزان نگاه را برای حضور افراد در انتخابات گسترده‌تر بگیریم، به همان میزان احتمال اینکه نمایندگان مجلس بعدی افراد قوی‌تری باشند، افزایش می‌یابد و به همین نسبت مجلس هم قوی‌تر خواهد بود و به هر میزان که فضا را تنگ‌تر بگیریم و بسته‌تر نگاه کنیم، به همان میزان مجلس می‌تواند یک مجلس ضعیف‌تر باشد.

مجلس مکانی برای قانون‌گذاری است و با قوانینی که وضع می‌کند، می‌تواند اداره امور کشور را ریل‌گذاری کند و اگر نمایندگانی که وارد مجلس می‌‌شوند افرادی باشند که با حضور در مجلس تناسب داشته باشند، به همان میزان ریل‌گذاری کارشناسی‌تر، دقیق‌تر و قوی‌تر انجام می‌شود و می‌تواند به پیشرفت کشور کمک کند. به هر میزان افرادی در مجلس حضور پیدا کنند که تخصصشان با کمیسیون‌های مجلس و نیازهای کشور تناسب نداشته باشد، به همان میزان قوه مقننه ضعیف می‌شود و وقتی ضعیف شود در قانون‌گذاری و ریل‌گذاری اداره امور کشور و برنامه‌ریزی ضعیف‌تر عمل می‌کند.

رهبر انقلاب دستاورد مهم انتخابات قوی و پر شور را انتخاب افراد قوی، تشکیل مجلس قوی و در نتیجه رفع مشکلات و پیشرفت کشور خواندند. مجلس قوی‌تر چگونه می‌تواند مشکلات میان‌مدت و جاری را حل کند؟ جایگاه یک مجلس قوی در حل مشکلات چگونه است و در کجای این چرخه قرار می‌گیرد؟
در تمام کشورها ازجمله کشور ما این قوه مقننه است که به‌عنوان قوه عاقله نظام سیاسی، وظیفه طراحی را در اختیار دارد. هدف این طراحی پیشرفت و توسعه کشور در جوانب مختلف است و این موضوع در کشور ما، در قالب تدوین و تصویب برنامه‌های پنج‌ساله توسعه انجام می‌شود و به هر میزان این قوه عاقله قوی‌تر باشد، نقشه راه پیشرفت کشور سریع‌تر طراحی می‌شود و با هزینه کمتری عملیاتی می‌گردد.

چند مورد از مشکلات و رفع بحران‌هایی را که در سال‌های گذشته توسط ادوار مختلف مجلس‌ صورت گرفته است بیان کنید؟
یکی از مواردی که مجلس در سال‌های گذشته در آن وارد شد موضوع هسته‌ای بود و مجلس در موضوع برجام به دولت کمک کرد. بعداً که دولت آمریکا و دولت‌های غربی به وعده‌هایشان عمل نکردند، مجلس شورای اسلامی مجدداً با قوانینی که تصویب کرد توانست آن روال و چرخه را برگرداند و این یکی از مسائلی بود که مجلس انجام داد. آن‌چه در حوزه تولیدات کشاورزی و مواد غذایی داریم یکی از دلایلش پیگیری‌ها، انگیزه‌ها و حساسیت‌هایی است که مجلس در این زمینه داشته  است؛ مثلاً اینکه پول گندم‌کاران پرداخت شود؛ یا در حوزه آموزش و تربیت حساسیت‌هایی که مجلس هم در قوانین و هم در نظارت دارد باعث شده تحرک دولت‌ها نیز بیشتر شود و به کار خود ادامه دهند؛ البته به نظرم می‌تواند از این هم قوی‌تر باشد.

مسئله اثرگذاری رأی مردم بر حل مشکلات کشور به صورت عینی یکی از موضوعاتی است که شاید برای برخی دارای ابهام باشد. در این مورد چه توضیحی وجود دارد تا این ابهامات برطرف شود؟
این در حد ذهنیتی است که برای برخی از افراد ساخته شده که رأی مردم تاثیری در سرنوشت کشور ندارد. اصلاً این‌طور نیست و اگر چنین چیزی بود تنوعی که در رؤسای جمهور و نمایندگان مجلس داریم که از اول انقلاب تاکنون روی کار آمدند وجود نداشت.

از لحاظ عملی همه این تاثیرگذاری و تغییر را می‌بینند، اما به آن ذهنیت هم دمیده می‌شود؛ که دو بخش دارد؛ یک بخشش ملهم از تبلیغات و فرافکنی‌های خارجی است و یک بخش دیگر این است که در داخل افراد مختلف و کسانی که به دلایلی در گردونه قدرت نیستند به چنین چیزی دامن می‌زنند؛ درحالی‌که چنین مسئله‌ای صحت ندارد؛ البته می‌توان درباره میزان اثرگذاری صحبت کرد که اثرگذاری دارد و اینکه بگوییم اصلاً اثرگذاری ندارد یک حرف نادرست و غیرواقعی است و در هر قسمتی اثر دارد.

اینکه چه کسی یا طیفی انتخاب شود در کارآمدی مجلس و دولت، روابط با سایر کشورها و حوزه‌های اقتصاد، سیاست و فرهنگ نیز تاثیر گذاشته و بر همه آشکار است؛ مثلاً آقای روحانی که رأی آورد نتیجه‌اش این شد که برجام به نتیجه رسید و اگر به جای ایشان طیف دیگری بود، احتمالاً این مسیر را نمی‌رفتند؛ یا آقای احمدی‌نژاد که در انتخابات پیروز شد بحث مردم‌گرایی، شکستن حلقه‌های بسته مدیریتی و مباحث هسته‌ای را پی گرفت و شعار انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست را در جامعه نهادینه کرد که نشان‌دهنده اثرگذاری است.

ایده تحول جزو موضوعاتی است که رهبر انقلاب سال‌هاست برآن تاکید دارند. برای تحول در انتخابات و مشارکت هوشمندانه و بالای مردم چه باید کرد؟
اگر بخواهیم انتخابات تحول پیدا کند، یک بخش آن مربوط به فرایندهای انتخابات است و یک بخش مربوط به مفهوم انتخابات است که باید این مفهوم را بررسی کرد تا ببینیم تحول پیدا کرده یا نه و یک بخش آن مربوط به سازوکارهای برگزاری انتخابات است و یک بخش مربوط به انتخاب‌شوندگان و یک بخش هم مربوط به انتخاب‌کنندگان است که همه این‌ها نیازمند مطالعه و بررسی است.

بر مبنای بیانیه گام دوم این تحول باید بسیار کارشناسی‌شده، مطالعه‌شده، علمی و دقیق اتفاق بیفتد و تا جایی که می‌شود بایستی به سمتی برویم که از آزمون و خطا در این زمینه دوری کنیم و با آینده‌پژوهی و استفاده از ابزارهای دقیق به این سمت برویم تا بتوانیم آن‌چه در نظام مردم‌سالاری دینی وعده داده شده، آن‌ها را عملیاتی کنیم. اگر بخواهد تحولی رخ دهد باید هدفش این باشد که تحقق اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی حداکثر و صددرصدی شود.